Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)

Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)

Het is voor zowel werknemer als werkgever belangrijk om de risico’s en belastende werkzaamheden van hun functie(s) te kennen. Met een Risico Inventarisatie en- Evaluatie (RI&E) breng je als bedrijf gestructureerd de risico’s in kaart en werk je aan de preventie van verzuim. RI&E is al sinds 1 januari 1994 verplicht voor alle werkgevers. Het plan van aanpak is een verplicht onderdeel van de RI&E. Dat staat in de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). Benieuwd wat een RI&E precies inhoudt en wat erbij komt kijken? Wij leggen het je uit in dit blog.

Wat is een RI&E?

De RI&E is een onderzoek naar de gevaren en risico’s voor jouw personeel. De RI&E bestaat uit:

• Inventarisatie van de aanwezige gevaren en de al genomen risicobeperkende maatregelen op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn
• Evaluatie van de risico’s die aan de gevaren zijn verbonden en prioritering van de risico’s
• Vaststellingen van welke maatregelen er genomen zullen worden: het plan van aanpak

Hieronder leggen we je stap voor stap in wat dit inhoudt.

Stap 1: Risico’s in kaart brengen

De eerste stap van het uitvoeren van een RI&E is het maken van een lijst met de risico’s in jouw bedrijf. Dit wordt inventarisatie genoemd. Binnen (o.a.) de horeca kun je bijvoorbeeld denken aan de volgende risico’s op het werk:

• Fysieke belasting: veel lopen, (zwaar) tillen, langdurig staan, repeterende bewegingen.
• Werkdruk: dit is een van de belangrijkste ziektemakers in de horeca. Bij aanhoudende werkdruk kunnen medewerkers last krijgen van stressklachten zoals vermoeidheid, slaapproblemen, lusteloosheid of onzekerheid. Wanneer een hoge werkdruk langere tijd aanhoudt, lopen medewerkers het risico om overspannen te raken en een burn-out te krijgen. Als werkgever heb je de zorgplicht om dit te voorkomen.
• Agressie en geweld: helaas komt agressief gedrag van klanten gericht op werknemers in de horeca steeds vaker voor. Agressie en geweld zorgen voor een negatieve en onveilige sfeer in het bedrijf en kan leiden tot ziekteverzuim.
• Geluid: de blootstelling aan geluid in horecazaken kan erg hoog zijn. Vooral in discotheken, cafés en bars is het risico op gehoorschade groot. Maar ook apparatuur in de keuken en spoelkeuken kunnen lawaaidoofheid tot gevolg hebben. Het Arbobesluit verplicht werkgevers om boven 80 decibel gehoorbescherming beschikbaar te stellen, voorlichting te geven over geluid en een gehoortest aan te bieden.
• Gevaarlijke stoffen: alle producten met een oranje gevaar symbool op het etiket bevatten gevaarlijke stoffen. Bijvoorbeeld de professionele vaatwasmiddelen die in het bedrijf gebruikt worden zoals de biertankreiniger, vloerreiniger, ontstoppingsmiddelen en ontkalkingsmiddelen. Daarnaast is koolzuur en stikstof dat opgeslagen wordt in cilinders voor het tappen van bier een gevaarlijke stof. Afhankelijk van de eigenschappen van een bepaalde stof kan deze irriterend, schadelijk of bijtend zijn.
• Werken met machines: In de horeca worden veel machines gebruikt zoals mixers, vleesmolens en snijmachines. Het is van belang dat medewerkers weten hoe je veilig met deze machines werkt. Denk bijvoorbeeld aan het geven van goede voorlichting en instructies aan nieuwe medewerkers over hoe ze de machines moeten gebruiken. Zorg er ook voor dat bij schoonmaakwerkzaamheden of onderhoudswerk de medewerkers altijd eerst de stekker eruit halen.
• Arbeid door jongeren: Voor medewerkers jonger dan 18 jaar gelden specifieke regels voor zowel het werk dat ze mogen doen en de tijden waarop zij mogen werken. Het is belangrijk om te beseffen dat jonge medewerkers ook meer risico lopen op veiligheids- en gezondheidsgebied door gebrek aan werkervaring, onbekendheid met risico’s en naïviteit. Kinderen van 13 tot 15 jaar mogen in principe helemaal niet werken tenzij aan strenge eisen voldaan is. Jeugdigen van 16 en 17 jaar mogen wel werken, er zijn echter enkele werkzaamheden die ze niet mogen uitvoeren. Ook gelden andere tijden waarop ze wel en niet mogen werken en zijn er andere regels verbonden aan rusttijden.

Stap 2: Evaluatie

Nadat de lijst met risico’s in jouw bedrijf opgesteld is, komt het evalueren van de risico’s. Vergelijk alle risico’s van de lijst en zet ze in de goede volgorde onder elkaar, de belangrijkste bovenaan. Dit helpt om prioriteiten te stellen voor uw plan van aanpak. Stel daarbij de volgende vragen:

1. Hoe groot is de kans op dit risico?
2. Hoe vaak wordt men blootgesteld aan dit risico?
3. Hoeveel werknemers lopen er gevaar?
4. Wat zijn de mogelijke gevolgen van dit risico?
5. Welke risico’s kunnen schade veroorzaken aan jouw medewerkers, apparaten of het productieproces?
6. Welke risico’s zien jouw medewerkers graag aangepakt?

Stap 3: Plan van aanpak

De volgende stap is een plan van aanpak schrijven. Hierin moet staan welke maatregelen genomen zullen worden om de geïnventariseerde risico’s aan te pakken. Ook moet hierin opgenomen worden binnen welke termijn deze maatregelen uitgevoerd worden en wie binnen de organisatie hiervoor verantwoordelijk gesteld is. Vervolgens dient de werkgever daadwerkelijk de onderwerpen uit het plan van aanpak aan te pakken.

Stap 4: Toetsing

Na het uitvoeren van de RI&E en het opstellen van het plan van aanpak moeten deze voorgelegd worden aan een gecertificeerde Arbodienst of Arbodeskundige. Zij beoordelen of de ingevulde RI&E compleet betrouwbaar is.

Soms is toetsing niet nodig!

Er zijn uitzonderingen op de toetsingsverplichting. Of jouw bedrijf toetsingsvrijstelling kan krijgen, hangt af van de grootte van het bedrijf en het soort RI&E-instrument dat je gebruikt om uw RI&E op te stellen. Aan de hand van het stroomschema hieronder kun je kijken of jij verplicht bent om jouw RI&E te laten toetsen, nadat deze is opgesteld.

Bedrijven met maximaal 25 werknemers die voor het opstellen van de RI&E gebruik maken van een door het Steunpunt-RI&E erkend RI&E-instrument (groen logo), hoeven hun RI&E niet te laten toetsen door een gecertificeerde arbodienst. Het betreffende bedrijf moet, om in aanmerking te komen voor de vrijstelling van toetsing, wel vallen onder de branche waarvan het RI&E-instrument gebruikt wordt. In de RI&E instrumenten kun je zien of de RI&E van jouw branche is erkend en daarmee in aanmerking komt voor toetsingsvrijstelling. Zo heeft de horeca een erkend branche  RI&E instrument, ook is er een algemene mkb RI&E en zijn er diverse erkende RI&E instrumenten voor de detail- en groothandel.

Opstellen en/of toetsen van de RI&E door PersonPlus

Wil je hulp bij het opstellen en/of laten toetsen van een RI&E? Neem dan contact met ons op via verzuim@personplus.nl of 0113-405680. PersonPlus werkt hiervoor samen met een gecertificeerde arbodienst. Wij kunnen jou dus óók op dit vlak volledig ontzorgen.